Na niedotlenienie i niedokrwienie szczególnie wrażliwy jest ośrodkowy układ nerwowy. Już kilka minut, podczas których nie dochodzi do przepływu krwi oraz tlenu, prowadzi do nieodwracalnych zmian w komórkach mózgu. Gdy krążenie krwi zostaje zaburzone np. za sprawą zakrzepu czy zatoru tętnicy, dochodzi do niedokrwienia mózgu. Jego objawy mogą przemijać, jak ma to miejsce w przypadku epizodów niedokrwiennych mózgu (TIA) lub mieć charakter trwały, jak choćby w przypadku udaru niedokrwiennego lub krwotocznego.
Wśród przyczyn niedokrwienia centralnego układu nerwowego należy wskazać:
W zależności od miejsca niedokrwienia oraz jego przyczyn, objawy niedokrwienia mózgu mogą różnić się między sobą. Zazwyczaj pojawiają się problemy z mową – osoba dotknięta niedokrwieniem mózgu ma trudność z wyraźnym i jasnym wypowiadaniem się, może również przekręcać słowa. Dochodzą do tego: zaburzenia czucia, problemy z utrzymaniem równowagi i chodem, trudności w wykonywaniu precyzyjnych ruchów, niedowład mięśni i kończyn jednej strony ciała, trudności w połykaniu. W niektórych przypadkach dochodzi do pojawienia się podwójnego widzenia, a nawet do utraty przytomności.
W przypadku podejrzenia wystąpienia niedokrwienia centralnego układu nerwowego bardzo istotne jest ustalenie, co konkretnie do niego doprowadziło. W związku z tym wykonuje się diagnostykę różnicową, obejmującą m.in. badania biochemiczne, badania obrazowe (np. tomografia komputerowa, USG tętnic szyjnych) oraz szereg innych badań, zależnie od podejrzeń. W każdym przypadku przeprowadzany jest wywiad lekarski, który pozwala zweryfikować obciążenia rodzinne i indywidualne, np. te wynikające z chorób przewlekłych.
Ustalenie przyczyny niedokrwienia jest niezbędne, by zaordynować odpowiednie leczenie. U części pacjentów po udarze niedokrwiennym podaje się dożylnie lek, który ma za zadanie rozpuścić skrzep lub wykonuje mechaniczną trombektomię, czyli usuwa skrzep bezpośrednio z tętnicy. U pacjentów po niedokrwieniu mózgu może zostać również wdrożone leczenie przeciwzakrzepowe.
Nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, choroby serca i zaburzenia gospodarki lipidowej, otyłość, palenie papierosów czy nadużywanie alkoholu – to tylko kilka czynników, które zwiększają ryzyko niedokrwienia mózgu. Wiele z nich jest ściśle powiązanych z prowadzonym stylem życia.
Z pewnością warto podejmować regularną aktywność fizyczną, która zgodnie z zaleceniami WHO powinna trwać co najmniej 150 minut tygodniowo (w przypadku umiarkowanej intensywności wysiłku).
Istotne będzie także utrzymywanie prawidłowej masy ciała i stosowanie diety ograniczającej przetworzoną żywność, sól, cukier oraz utwardzone tłuszcze trans i tłuszcze nasycone. Dobrym rozwiązaniem jest budowanie menu na kształt diety śródziemnomorskiej lub diety DASH, które są dobrze przebadanymi modelami żywienia, sprawdzającymi się w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych (zwłaszcza chorób układu krążenia). Rezygnacja z palenia papierosów oraz alkoholu również będzie korzystna dla zdrowia - nie istnieje taka dawka alkoholu, która jest uznawana za bezpieczną.
Do tego istotnym elementem profilaktyki niedokrwienia mózgu jest regularne wykonywanie podstawowych badań oraz przestrzeganie zaleceń lekarskich (u osób z różnego typu schorzeniami), które obejmuje zarówno przyjmowanie przepisywanych leków, jak i regularne zgłaszanie się na zalecone wizyty kontrolne.
Od ponad pół roku towarzyszą Ci
niepokojące dolegliwości,
do tej pory niewyjaśnione?
Ty lub Twój lekarz
podejrzewacie
chorobę rzadką?
Szukasz właściwego
specjalisty lub ośrodka?
Wypełnij kwestionariusz
internetowy, a my
postaramy się pomóc!
Wypełnij kwestionariusz
internetowy, a my
postaramy się pomóc!